Wacław Błażejewski, jeden z pierwszych historyków harcerstwa. Błażejewski swoją przygodę z harcerstwem rozpoczął w 1921 r. kiedy to po   zgłoszeniu się do Komendy Warszawskiej Chorągwi Męskiej otrzymał skierowanie do 7 Warszawskiej Drużyny Harcerzy im. K. Kniaziewicza. W drużynie pełnił funkcję sekretarza, bibliotekarza, zastępowego, członka rady drużyny i drużynowego w latach 1929 - 1931. W 1924 r. został skarbnikiem Komendy Warszawskiej Chorągwi Męskiej, w tym też roku otrzymał mianowanie na przodownika. Trzy lata później ukończył kurs instruktorski nad Wigrami, kierowany przez Aleksandra Kamińskiego. W kwietniu 1925 r. Błażejewski otrzymał stopień podharcmistrza. Po zakończeniu pracy w 7WDH, w 1931 r. został sekretarzem działającego przy drużynie Koła Przyjaciół Harcerstwa. Rok później został mianowany kierownikiem technicznym nowo powstałego Harcerskiego Biura Wydawniczego (HBW). W październiku 1933 r. został kierownikiem Centralnego Archiwum Harcerskiego (CAH). Pozyskane wówczas przez Błażejewskiego archiwalia, znajdujące się obecnie w Archiwum Akt Nowych w Warszawie, są podstawowymi materiałami do badań nad naszą historią. Podczas wojny był współpracownikiem BIP, a po wojnie, od 1945 do 1949 r., kierował HBW i CAH. Po Zjeździe Łódzkim był współzałożycielem Kręgu Instruktorskiego "Wigry". Błażejewski zmarł w Warszawie 19 listopada 1986, pozostawiając po sobie cenne prace poświęcone historii harcerstwa. W 1981 r. ukazał się I tom Bibliografii Harcerskiej (II Tom w 1985), w 1984 r. wydał książkę pt. Postaci z dziejów. 35 biogramów działaczy i instruktorów harcerskich. Błażejewski opracował również wiele biogramów harcerskich do Polskiego Słownika Biograficznego. Najbardziej jednak znanym jego dziełem jest publikacja Z dziejów harcerstwa polskiego 1910-1939, wydana w 1984 r. Jest to trzecie, rozszerzone wydanie książki Historia Harcerstwa Polskiego, którą napisał i wydał po raz pierwszy, w nakładzie tysiąca egzemplarzy, w 1933 r. Po odpowiednich uzupełnieniach, książkę tą wydana po raz drugi, tym razem w trzech tysiącach egzemplarzy, w 1935 r. Dziś zapraszamy wszystkich chętnych do pobrania i zapoznania się z treścią II wydania Historii Harcerstwa Polskiego.

Historia Harcerstwa Polskiego hm. Wacław Błażejewski

Ryszard Pacławski (ur. 1958) instruktor harcerski, harcmistrz. Od grudnia 1990 roku do listopada 2000 roku pełnił funkcję Naczelnika Związku Harcerstwa Polskiego. Od 1997 roku jest Sekretarzem Generalnym Światowej Skautowej Unii Parlamentarnej. "Gra o harcerstwo" jest osobistą relacją, swoistym raportem zdanym opinii publicznej, zwłaszcza harcerskiej, z sukcesów i porażek, jakie były jego udziałem w ciągu 3634 dni służby jako Naczelnika ZHP. Ponowne przyjęcie ZHP do światowych organizacji skautowych, powrót do źródeł i korzeni harcerstwa, odbudowanie społecznej pozycji Związku jako skautowego stowarzyszenia apolitycznego, patriotycznego i propaństwowego - opis drogi ku urzeczywistnieniu tych celów stanowi zasadniczą treść książki

Tytuł: Współpraca prasy skautowej
Miejsce i rok wydania: Warszawa, 1938

"Podczas V Jamboree w Holandii w sierpniu 1937 r. odbyła się w Vogelenzang konferencja przedstawicieli prasy skautowej. Konferencję tę z ramienia Międzynarodowego Biura Skautowego zorganizował i przeprowadził Związek Harcerstwa Polskiego. Broszura niniejsza ma za zadanie udostępnić uczestnikom konferencji i szerszemu gronu osób zainteresowanych dorobek konferencji oraz utrwalić, choćby w drodze reprodukowanych fotografii, wystawę prasy skautowej."

Henryk Kapiszewski

Tytuł: Czendż
Autor: Stefan Łoś
Miejsce i rok wydania: Poznań, 1929
Varia: Wspomnienia z Wielkiej Wyprawy na Jamboree

"Jamboree to wyraz murzynów południowoafrykańskich, oznaczający zjazd, zebranie szczepów.
Gen. Baden Powell wprowadził go do słownika skautowego na oznaczenie międzynarodowych zlotów.
(...)
Na dworcu czekał śliczny nowiutki pociąg pullmanowski, mający służyć wyprawie aż do Ostendy. Na wagonach były napisy: "wyprawa polska na Jamboree".
(...)
Birkenhead! Na stację udekorowaną flagami 65 państw i angielskich dominjów wtacza się nasz pociąg, witany okrzykami całej chmary skautów, snujących się po peronach.
(...)
Komenda Jamboree usprawiedliwia się, że obliczyła wszystko na 30 000 a tu zwaliło się 56 000 skautów."

Fragmenty wspomnień

Tytuł: Jubileuszowy Zlot Harcerstwa Polskiego, Spała 11-25 lipca 1935 r.
Autor: Komenda Zlotu w Spale
Miejsce i rok wydania: Warszawa, 1935
Varia: Przewodnik po Zlocie, Dzienniczek uczestnika; egzemplarz należący do Stefana Skalskiego

"Druhno! Druhu!
Książeczka ta ma Wam pomóc w daniu sobie rady na zlocie. Niewielka jest, bo przecież harcerce i harcerzowi niewiele potrzeba tłumaczyć, aby zorjentowali się nawet w tak wielkiej niezwykłej "osadzie" namiotów, jaką jest nasz obóz, wyczarowany energją Harcerstwa w siedzibie letniej Pana Prezydenta, naszego Najdostojniejszego Protektora.
Starajcie się poprzez Zlot Jubileuszowy z o b a c z y ć i z r o z u m i e ć lepiej, p o k o c h a ć głębiej ten nasz Ruch, przed ćwierćwieczem powołany do życia przez ludzi z różnych środowisk i różnych poglądów dla zgodnej Służby Polsce. Z ognisk zlotowych weźcie żar zapału na W a s z ą wytrwałą Służbę, w której prowadzić macie dalej, rozwijać i ulepszać, to co Wasi poprzednicy harcerscy rozpoczęli.
O t w a r t e o c z y niech Was prowadzą od obozu do obozu, od namiotu do namiotu, g o r a c e s e r c a niech łączą przyjaźnie na życie całe.
Wszystko, co nasze Polsce oddamy!
CZUWAJ!"

List do uczestników obozu

Tytuł: Jubileuszowy Zlot Związku Harcerstwa Polskiego w Spale 10-25 VII 1935
Miejsce i rok wydania: 1935
Varia: Album ze zdjęciami ze Zlotu, przygotowaniami etc. autorstwa Jana Rysia, wykonany jako materiał po Zlocie, dla udokumentowania jego przebiegu.

Tytuł: Wskazówki zdrowotne dla obozów harcerskich
Autor: M. Skokowska-Rudolfowa
Miejsce i rok wydania: Warszawa 1933

"W instrukcji tej nie poruszamy sprawy zaopatrzenia w sprzęt, składu i kwalifikacji personelu, zwracamy uwagę wyłącznie na zagadnienia hygjeny."

fragment broszurki

Tytuł: Cennik
Autor: Centralna Komisja Dostaw Związku Harcerstwa Polskiego
Miejsce i rok wydania: Warszawa

Tytuł: Harcerstwo Polskie
Autor: Stanisław Sedlaczek, Lech Grabowski
Miejsce i rok wydania: Warszawa, 1925
Varia: Wydawnictwo albumowe wydane z okazji piętnastolecia Związku Harcerstwa Polskiego.

"Harcerstwo w Polsce rozpoczęło piętnasty rok swego istnienia. Mimo tylu lat pracy, mimo pozyskania przychylnych opinij najwybitniejszych wychowawców, mężów stanu i wodzów, mimo nawet znacznej popularności, nie jest jeszcze Harcerstwo dzisiaj tem, na co zasługuje: jako "jeden z największych wynalazków wychowawczych" wielką narodową instytucją, popieraną wydatnie przez całe społeczeństwo, rozporządzającą odpowiednimi funduszami materjalnemi i środkami organizacyjnemi.(...)
Album Harcerskie ma być przyczynkiem do informowania społeczeństwa o Harcerstwie, zarazem pamiątka I-go Zlotu."
fragment przedmowy

Tytuł: Zwyczaje i obrzędy harcerskie
Autor: Tadeusz Kwiatkowski
Miejsce i rok wydania: Warszawa, 1939
Varia: wydanie II, należące do Wilka Włóczęgi (?)Henryka Kupczyka(?)

"Od pierwszej chwili, gdy się zbierze pierwsza gromadka przyjaciół, gdy powstanie zastęp czy drużyna, zawiązuje się nić tradycji. (...) Znak, zwyczaj, obrzęd, to MOWA BEZ SŁÓW, to symbol wspólnych uczuć, to symbol tradycji gromady. (...)Wasze zwyczaje nie będą nigdzie opisane, nie będzie na nie żadnego przepisu, będą one żyły w Was, w Waszej pamięci i w pamięci Waszych zastępów."
Czuwaj!
Zbigniew Trylski
"Kozioł Wódz"
1 czerwca 1939

Tytuł: Na tropach ludzi i zwierząt podręcznik dla harcerzy
Autorzy: Tadeusz Sopoćko, Olgierd Grzymałowski
Miejsce i rok wydania: Poznań, [1925]
Varia: wydanie II, należące do W. Olbromskiej

"Chociaż podobno dwóch srok za ogon trzymać nie zaleca się - dwie kaczki jednak jednym sprzątnąć strzałem rzecz miła i pochwały godna: tak właśnie Wam się udało opracować podręcznik tropienia i podchodzenia w formie książki pięknej, która czyta się lekko, bo jest to zbiór opowieści żywych i barwnych."

Do Druhów
Olgierda Grzymałowskiego i Tadeusza Sopoćki
Stanisław Sedlaczek
Warszawa, dnie 25 lutego 1925 r.

Tytuł: Harcerstwo jako wielka gra
Autor: mgr Józef Sosnowski
Miejsce i rok wydania: Warszawa, 1935
Varia: wydanie II, należące do Zbigniewa J. Brydaki

"Podobno niektórych instruktorów, którzy pierwsi kupili książeczkę zdezorjentował jej tytuł, spodziewali się znaleźć w niej opis jakiejś "wielkiej gry". Nie pierwszy to raz tytuł książki wprowadza w błąd czytelnika, jeżeli jednak dzięki tej pomyłce, ktoś mimo to broszury nie odrzucił i zadumał się choć przez chwilę nad istotą gier i zabaw harcerskich, uczynił tem prawdziwa przyjemność autorowi, a sobie przyniósł zapewnie korzyść, doszukując się sensu w zajęciach, które tylko za "zabawę" i za nic więcej, skłonny był uważać."

Józef Sosnowski