Zjazd ZHP - najwyższa władza Związku Harcerstwa Polskiego, walne zebranie stowarzyszenia. Obraduje jako zjazd zwykły lub nadzwyczajny. W latach 1920-1964 stosowano nazwę Walny Zjazd ZHP.

Zjazd zwykły ZHP

• jest zwoływany przez Radę Naczelną ZHP co cztery lata;
• decyduje o najważniejszych sprawach ZHP;
• przyjmuje program rozwoju ZHP;
• uchwala Statut ZHP i dokonuje w nim zmian;
• rozpatruje i zatwierdza sprawozdania: przewodniczącego ZHP i Rady Naczelnej ZHP, naczelnika ZHP i Głównej Kwatery ZHP, Centralnej Komisji Rewizyjnej ZHP, Naczelnego Sądu Harcerskiego ZHP;
• na wniosek Centralnej Komisji Rewizyjnej ZHP podejmuje uchwały w sprawie absolutorium dla przewodniczącego ZHP i Rady Naczelnej ZHP oraz naczelnika ZHP i Głównej Kwatery ZHP za okres pomiędzy zjazdami zwykłymi ZHP;
• wybiera przewodniczącego ZHP i na jego wniosek wiceprzewodniczących ZHP;
• wybiera Radę Naczelną ZHP;
• wybiera naczelnika ZHP i, na jego wniosek, określa liczebność i wybiera pozostałych członków Głównej Kwatery ZHP, w tym co najmniej 2 zastępców naczelnika i skarbnika ZHP;
• określa liczebność i wybiera Centralną Komisję Rewizyjną ZHP i Naczelny Sąd Harcerski ZHP.

Zjazd nadzwyczajny ZHP

• może zostać zwołany w każdym czasie przez Radę Naczelną ZHP, przewodniczącego ZHP, Główną Kwaterę ZHP, Centralną Komisję Rewizyjną ZHP.
• obraduje wyłącznie nad sprawami, dla których został zwołany.

Uczestnicy Zjazdu ZHP

W Zjeździe ZHP biorą udział z głosem decydującym:

• delegaci wybrani w hufcach lub rejonach hufców,
• komendanci chorągwi,
• przewodniczący ZHP,
• naczelnik ZHP.

Członkowie ustępujących władz naczelnych biorą udział w Zjeździe ZHP z głosem doradczym.

Delegaci na Zjazd ZHP wybrani w hufcach lub rejonach hufców zachowują ważność mandatów do czasu zwołania następnego zjazdu zwykłego ZHP, mając prawo udziału z głosem decydującym w zjazdach nadzwyczajnych ZHP zwoływanych w trakcie kadencji.

Kolejne Zjazdy ZHP

Zjazd Zjednoczeniowy ZHP

• Lublin, 1-2 listopada 1918

I Walny Zjazd ZHP

• Warszawa, 31 grudnia 1920 - 2 stycznia 1921

II Walny Zjazd ZHP

• Warszawa, 29-31 grudnia 1921

III Walny Zjazd ZHP

• Poznań, 6-7 kwietnia 1923

IV Walny Zjazd ZHP

• Lublin, 25-26 kwietnia 1924

V Walny Zjazd ZHP

• Lwów, 17-18 kwietnia 1925

VI Walny Zjazd ZHP

• Kraków, 10-11 kwietnia 1926

VII Walny Zjazd ZHP

• Warszawa, 23-24 kwietnia 1927

VIII Walny Zjazd ZHP

• Łódź, 14-15 kwietnia 1928

IX Walny Zjazd ZHP

• Warszawa, 28-29 grudnia 1929

X Walny Zjazd ZHP

• Warszawa, 26-27 kwietnia 1930

XI Walny Zjazd ZHP

• Kraków, 1-2 lutego 1931

XII Walny Zjazd ZHP

• Warszawa, 1-2 kwietnia 1932

XIII Walny Zjazd ZHP

• Katowice, 22-23 kwietnia 1933

XIV Walny Zjazd ZHP

• Wilno, 11-12 maja 1934

XV Walny Zjazd ZHP

• Gdynia, 25-26 maja 1935

XVI Walny Zjazd ZHP

• Lwów, 23-24 maja 1936

XVII Walny Zjazd ZHP

• Lublin, 20-21 maja 1939

Krajowy Zjazd Działaczy Harcerskich

• Łódź, 8-10 grudnia 1956
• nie był formalnym zjazdem ZHP - nie został zwołany zgodnie z przedwojenny Statutem ZHP (nadanym rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 8 kwietnia 1936 o uznaniu stowarzyszenia "Związek Harcerstwa Polskiego" za stowarzyszenie wyższej użyteczności)

II Walny Zjazd ZHP

• Warszawa, 18-21 kwietnia 1959
• wprowadzenie nowej numeracji, od "zjazdu" w roku 1956
• uchwalono nowy Statut ZHP (nadany następnie rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 2 lipca 1959 w sprawie uznania "Związku Harcerstwa Polskiego" za stowarzyszenie wyższej użyteczności)

III Walny Zjazd ZHP

• Warszawa, 3-5 kwietnia 1964

IV Zjazd ZHP

• Warszawa, 14-16 października 1968

V Zjazd ZHP

• Warszawa, 11-13 marca 1973

VI Zjazd ZHP

• Warszawa, 28-29 marca 1977

VII Zjazd ZHP

• Warszawa, 15-18 marca 1981

VIII Zjazd ZHP

• Warszawa, 28-31 marca 1985

IX/XXVI Zjazd ZHP

• Warszawa, 28-31 marca 1989
• zjazd obradował w Sali Kongresowej Pałacu Kultury i Nauki
• w trakcie obrad przywrócono numerację od zjazdu w roku 1920, ale uznając (niezgodnie ze stanem prawnym) Krajowy Zjazd Działaczy Harcerskich za zjazd ZHP

XXVII Nadzwyczajny Zjazd ZHP

• Chorzów, 22 września 1990
• celem zjazdu było skrócenie kadencji władz

XXVIII Zjazd ZHP

• Bydgoszcz, 5-7 grudnia 1990
• zjazd obradował w Kinoteatrze Klubu Pomorskiego Okręgu Wojskowego przy ul. Dwernickiego
• uchwalono nowy Statut ZHP
• dokonano wyboru władz - Przewodniczącym ZHP został hm. Stefan Mirowski, Naczelnikiem ZHP hm. Ryszard Pacławski

XXIX Zjazd ZHP

• Warszawa, 9-12 grudnia 1993
• dokonano wyboru władz - Przewodniczącym ZHP został ponownie hm. Stefan Mirowski, Naczelnikiem ZHP ponownie hm. Ryszard Pacławski

XXX Nadzwyczajny Zjazd ZHP

• Poznań, 10 czerwca 1995
• zjazd obradował w Sali Wielkiej Zamku Cesarskiego
• przewodniczący zjazdu: hm. Zbigniew Pilarczyk
• celem zjazdu była nowelizacja Statutu ZHP, przed przywróceniem członkostwa ZHP w Światowej Organizacji Ruchu Skautowego (WOSM) i Światowym Stowarzyszeniu Przewodniczek i Skautek (WAGGGS)

XXXI Zjazd ZHP

• Zegrze, 4-7 grudnia 1997
• zjazd obradował w Centrum Szkolenia Łączności i Informatyki Wojska Polskiego przy ul. Juzistek
• dokonano wyboru władz - Przewodniczącym ZHP została prof. zw. dr hab. hm. Maria Hrabowska, Naczelnikiem ZHP ponownie hm. Ryszard Pacławski

XXXII Zjazd ZHP

• Warszawa, 6-9 grudnia 2001
• zjazd obradował w Centrum Konferencyjnym Wojska Polskiego przy ul. Żwirki i Wigury
• przewodniczący zjazdu: hm. Krzysztof Pater
• dokonano wyboru władz - Przewodniczącym ZHP został prof. zw. dr hab. hm. Wojciech Katner (kontrkandydatka prof. zw. dr hab. hm. Maria Hrabowska), Naczelnikiem ZHP hm. Wiesław Maślanka (kontrkandydat hm. Rafał Bednarczyk)
• zjazd dokonał nowelizacji Statutu ZHP
• zjazd podjął następujące uchwały:
• nr 1 w sprawie "Strategii rozwoju Związku Harcerstwa Polskiego w latach 1999-2007"
• nr 2 w sprawie Deklaracji ideowej XXXII Zjazdu ZHP
• nr 3 w sprawie "Barw Przyszłości" - Programu ZHP na lata 2002-2005
• nr 4 w sprawie wniosków szczegółowych
• nr 5 w sprawie zasad zaliczania służby instruktorskiej
• nr 6 w sprawie terminów składania projektów uchwał przedzjazdowych
• nr 7 w sprawie zmian w Statucie dotyczących uzyskiwania osobowości prawnej przez jednostki terenowe ZHP
• nr 8 w sprawie pracy z kadrą w organizacji

XXXIII Zjazd ZHP

• Warszawa, 1-4 grudnia 2005
• zjazd obradował w Centrum Konferencyjnym Wojska Polskiego przy ul. Żwirki i Wigury
• przewodniczący zjazdu: hm. Roman Bargieł
• dokonano wyboru władz - Przewodniczącym ZHP został hm. Andrzej Borodzik, Naczelnikiem ZHP hm. Teresa Hernik (kontrkandydaci: hm. Dorota Całka, hm. Rafał Klepacz)
• zjazd dokonał nowelizacji Statutu ZHP
• zjazd podjął następujące uchwały:
• wprowadzającą zmiany do Statutu ZHP
• w sprawie wniosków szczegółowych
• w sprawie 100-lecia skautingu i 100-lecia harcerstwa
• w sprawie Strategii rozwoju ZHP do roku 2009
• w sprawie Podstaw wychowawczych ZHP

XXXIV Zjazd Nadzwyczajny ZHP

• Załęcze Wielkie, 1-3 czerwca 2007
• zjazd obradował w Ośrodku Szkoleniowo-Wypoczynkowym "Nadwarciański Gród", salę obrad stanowił duży namiot
• przewodniczący zjazdu: hm. Rafał M. Socha
• zjazd został zwołany przez Radę Naczelną ZHP uchwałą nr 32/XXXIII z 10 lutego 2007 w sprawie zwołania Zjazdu Nadzwyczajnego ZHP, zwanego Zjazdem Programowym ZHP
• celem zjazdu było podsumowanie ogólnopolskiej dyskusji dotyczącej wychowania w ZHP oraz dokonanie ewentualnych zmian w "Podstawach wychowawczych ZHP" i rozdziale 2 oraz § 20 Statutu ZHP
• zjazd podjął następujące uchwały:
• w sprawie zmiany Prawa Harcerskiego, w której stwierdzono, że nie należy zmieniać obowiązującego tekstu Prawa Harcerskiego
• w sprawie postaw instruktorskich
• w sprawie dyskusji o zmianie Prawa Harcerskiego
• w sprawie wniosków szczegółowych
• stanowisko w sprawie programu Związku Harcerstwa Polskiego

XXXV Zjazd Nadzwyczajny ZHP

• Bydgoszcz, 9 września 2007

• zjazd obradował w Kinoteatrze Klubu Pomorskiego Okręgu Wojskowego przy ul. Dwernickiego
• przewodniczący zjazdu: hm. Rafał M. Socha
• zjazd został zwołany przez Przewodniczącego ZHP hm. Andrzeja Borodzika decyzją z 18 czerwca 2007 (rozszerzenie przedmiotu obrad Zjazdu - decyzja z 26 lipca 2007)
• celem Zjazdu było odwołanie: Przewodniczącego ZHP, wiceprzewodniczących ZHP, całego składu Rady Naczelnej ZHP, Naczelnika ZHP, całego składu Głównej Kwartety ZHP, całego składu Centralnej Komisji Rewizyjnej ZHP, całego składu Naczelnego Sądu Harcerskiego ZHP; oraz wybór: Przewodniczącego ZHP, wiceprzewodniczących ZHP, Rady Naczelnej ZHP, Naczelnika ZHP, członków Głównej Kwatery ZHP, Centralnej Komisji Rewizyjnej ZHP i Naczelnego Sądu Harcerskiego ZHP
• w trakcie zjazdu rezygnację z funkcji Przewodniczącego ZHP złożył hm. Andrzej Borodzik, odwołano hm. Teresę Hernik z funkcji Naczelnika ZHP (mandaty utracili pozostali członkowie Głównej Kwatery ZHP), odwołano Radę Naczelną ZHP, pozostawiono Centralną Komisję Rewizyjną ZHP i Naczelny Sąd Harcerski ZHP w dotychczasowych składach
• dokonano wyboru Przewodniczącego ZHP, którym został prof. zw. dr hab. hm. Adam Massalski (kontrkandydat hm. Andrzej Borodzik), Rady Naczelnej ZHP, Naczelnika ZHP, którym została hm. Małgorzata Sinica (kontrkandydat hm. Rafał Klepacz) oraz pozostałych członków Głównej Kwatery ZHP

XXXVI Zjazd ZHP

• Warszawa, 3-6 grudnia 2009
• zjazd obradował w Centrum Konferencyjnym Wojska Polskiego przy ul. Żwirki i Wigury
• przewodniczący zjazdu: hm. Rafał M. Socha
• dokonano wyboru władz - Przewodniczącym ZHP został ponownie prof. zw. dr hab. hm. Adam Massalski (kontrkandydat dr hm. Jan Orgelbrand), Naczelnikiem ZHP ponownie hm. Małgorzata Sinica
• zjazd dokonał nowelizacji Statutu ZHP w zakresie środków działania stowarzyszenia (§ 4)
• zjazd podjął następujące uchwały:
• w sprawie zmian w Statucie ZHP
• w sprawie zmian w podstawach wychowawczych ZHP
• w sprawie obchodów 100-lecia Harcerstwa
• w sprawie oceny realizacji Strategii ZHP w latach 2005-2009 oraz przygotowania i trybu wprowadzenia Strategii rozwoju ZHP na lata 2012-2017
• w sprawie prac nad nowym Statutem ZHP
• w sprawie ochrony prawnej wizerunku Krzyża Harcerskiego
• w sprawie powołania funduszu obsługi wierzytelności ZHP
• w sprawie zewidencjonowania nieruchomości ZHP
• w sprawie wniosków szczegółowych
• zjazd przyjął stanowiska:
• w sprawie Europejskiego Roku Działalności Wolontariackiej
• w sprawie wychowania duchowego w ZHP
• w sprawie roli instruktorów programowych w harcerskich komendach.

XXXVII Zjazd Nadzwyczajny ZHP

• Warszawa, 2-4 grudnia 2011 oraz 10 marca 2012
• zjazd obradował w Centrum Konferencyjnym Wojska Polskiego przy ul. Żwirki i Wigury (część I) i w Teatrze IMKA, w budynku Głównej Kwatery ZHP przy ul. Konopnickiej 6
• przewodniczący zjazdu: hm. Rafał M. Socha
• zjazd podjął następujące uchwały:
• w sprawie przyjęcia i trybu wprowadzenia Strategii rozwoju ZHP na lata 2012-2017
• 11 uchwał w sprawie zmian w Statucie ZHP
• po raz pierwszy obrady Zjazdu można śledzić na żywo w telewizji internetowej, obsługiwanej przez biuro prasowe zjazdu

XXXVIII Zjazd ZHP

• Warszawa, 5-8 grudnia 2013
• zjazd obradował w Centrum Konferencyjnym Wojska Polskiego przy ul. Żwirki i Wigury
• przewodniczący zjazdu: hm. Krzysztof Pater
• dokonano wyboru władz - Przewodniczącym ZHP został hm. Dariusz Supeł (kontrkandydat w drugiej turze hm. Rafał M. Socha), Naczelnikiem ZHP ponownie hm. Małgorzata Sinica
• zjazd podjął następujące uchwały:

• w sprawie Światowego Jamboree Skautowego w Polsce w 2023 r.
• w sprawie wzmocnienia działalności programowej drużyn i gromad
• w sprawie planu pozyskiwania kadry wśród osób dorosłych 35+
• w sprawie przyrzeczenia i prawa harcerskiego w sprawie realizacji kierunku Strategii Rozwoju ZHP na lata 2012-2017 Przyjazna Struktura w zakresie podjęcia prac nad oceną funkcjonowania obecnej struktury organizacyjnej ZHP oraz opracowania i wdrożenia zmian usprawniających jej funkcjonowanie
• w sprawie procesu rozdzielenia działalności gospodarczej od wychowawczej
• w sprawie stabilizacji finansowej ZHP
• w sprawie zmian w Statucie ZHP
• w sprawie kształtowania wizerunku harcerstwa i funkcji drużynowego w odbiorze społecznym
• w sprawie uzupełnienia Regulaminu Mundurowego ZHP
• w sprawie wzmocnienia roli harcerskich specjalności w programie wychowania ZHP

• zjazd przyjął następujące stanowiska:

• w sprawie zadośćuczynienia instruktorom, którzy za swoją harcerską służbę doznali nieuzasadnionych krzywd

• w sprawie sytuacji na Ukrainie
• w sprawie stworzenia warunków do pracy systemem małych grup
• w sprawie udziału instruktorek i instruktorów Związku Harcerstwa Polskiego w wyborach samorządowych

XXXIX Zjazd Nadzwyczajny ZHP

• Warszawa, 7-9 kwietnia 2017
• zjazd obradował w Teatrze IMKA, w budynku Głównej Kwatery ZHP przy ul. Konopnickiej 6
• przewodniczący zjazdu: hm. Krzysztof Pater
• celem zjazdu była zmiana Statutu ZHP

XL Zjazd ZHP

(w materiałach zjazdowych zamieszczano numer zjazdu pisany cyframi arabskimi, odmiennie niż dotychczas: 40. Zjazd ZHP)

• Warszawa, 7-10 grudnia 2017
• zjazd obradował w Centrum Konferencyjnym Wojska Polskiego przy ul. Żwirki i Wigury
• przewodniczący zjazdu: hm. Krzysztof Pater
• dokonano wyboru władz - Przewodniczącym ZHP został ponownie hm. Dariusz Supeł, Naczelnikiem ZHP została hm. Anna Nowosad (kontrkandydatką w drugiej turze była hm. Jolanta Kreczmańska)

XLI Zjazd Nadzwyczajny ZHP

(w materiałach zjazdowych zamieszczano numer zjazdu pisany cyframi arabskimi: 41. Zjazd ZHP)

• Warszawa, 26-27 października 2019
• zjazd obradował w Warszawskim Centrum Expo XXI przy ul. Prądzyńskiego 12/14
• przewodniczący zjazdu: hm. Krzysztof Pater
• zwołany przez przewodniczącego ZHP na wniosek 1/3 chorągwi, na podstawie § 65 ust. 1 Statutu ZHP, po przyjęciu uchwał przez komendy 6 chorągwi ZHP: Dolnośląskiej, Krakowskiej, Kujawsko-Pomorskiej, Mazowieckiej, Wielkopolskiej i Zachodniopomorskiej^[5]
• zjazd zwołany w celu:
• podjęcia uchwał w zakresie wniosków z przeprowadzonej dyskusji programowej w zakresie sposobu i stopnia realizacji uchwał XL Zjazdu ZHP, w tym w szczególności realizacji Strategii ZHP oraz oceny sytuacji finansowej ZHP i wizerunku ZHP
• przedstawienia przez Naczelnika ZHP sprawozdania z działalności Naczelnika ZHP i Głównej Kwatery ZHP

• odwołania Naczelnika ZHP i Głównej Kwatery ZHP
• wyboru Naczelnika ZHP i Głównej Kwatery ZHP
• zjazd odrzucił wniosek o odwołanie Naczelnika ZHP i Głównej Kwatery ZHP

XLII Zjazd ZHP

(w materiałach zjazdowych zamieszczano numer zjazdu pisany cyframi arabskimi: 42. Zjazd ZHP)

• Warszawa, 19-22 maja 2022
• zjazd obradował w Warszawskim Centrum Expo XXI przy ul. Prądzyńskiego 12/14
• przewodniczący zjazdu: hm. Wojciech Mokwa
• dokonano wyboru władz - Przewodniczącym ZHP został hm. Krzysztof Pater (kontrkandydat: hm. Bronisław Kwiatoń, wycofał się na zjeździe), Naczelniczką ZHP została hm. Martyna Kowacka (brak kontrkandydatów, wycofali się przed zjazdem).